تشخیص کم خونی : کم خونی چیست؟ به کم شدن گلبولهای قرمز و همچنین پایین آمدن گنجایش منتقل کردن اکسیژن در بدن، کم خونی میگویند. این بیماری به همراه خستگی و بیحالی همراه است. البته کم خونی انواع گوناگونی …
به کم شدن گلبولهای قرمز و همچنین پایین آمدن گنجایش منتقل کردن اکسیژن در بدن، کم خونی میگویند. این بیماری به همراه خستگی و بیحالی همراه است. البته کم خونی انواع گوناگونی دارد و هر یک به علت مشخصی بروز میکند که میتواند کوتاه مدت باشد یا بلند مدت و امکان دارد بیاهمیت یا جدی باشد. این بیماری که با نام آنمی نیز شناخته میشود ممکن است علائم یک بیماری جدیتر باشد بنابراین حتما درمورد شرایط خویش با پزشک مشورت نمایید. آنمی انواع مختلفی دارد، که به شرح زیر هستند:
-کم خونی آپلازی: در این نوع آنمی، با توقف ساخت سلولهای خونی در مغز استخوان روبرو هستیم که معمولا با علائمی چون خستگی بروز میکند. همچنین در این نوع فرد بیش از دیگران مبتلا به عفونت و خونریزیهای غیر قابل مهار میشود که ممکن است کم اهمیت و جدی باشد. این نوع کم خونی با دارو و یا تزریق خون و حتی در برخی موارد پیوند سلولهای بنیادی موسوم به پیوند مغز استخوان درمان میشوند.
-کم خونی فقر آهن: رایجترین نوع کم خونی است و علتش کمبود آهن در خون است. با فقدان آهن کافی، بدن قادر به ساخت گلبول قرمز مورد نیاز نمیشود و در نتیجه اکسیژن رسانی مختل میشود که با مصرف مکمل این ماده معدنی، میتوان بر این مشکل فائق آمد. از علائم این نوع کم خونی باید به خستگی و تنگی نفس اشاره نمود.
-کم خونی داسی: که با نام سیکل سل نیز شناخته میشود یک مشکل ارثی است. گلبولهای قرمز دایرهای شکل هستند و برای همین به آسانی در شریانها جریان مییابند. ولی در این بیماری شکل گلبولهای قرمز هلالی شکل است و به همین سبب، در عروق گیر میکنند و انسداد ایجاد میکنند. این نوع کم خونی لاعلاج است و فقط برای کم کردن دردهای ناشی از این عارضه داروهایی تجویز میشود.
-تالاسمی: یک مشکل ارثی است که نسبت به شرایط طبیعی بدن هموگلوبین اندکی دارد. این ماده یاری کننده گلبولهای قرمز خون است تا اکسیژن رسانی به کل بدن به درستی انجام شود. این نوع کم خونی سبب کم شدن مقدار خون و خستگی و ضعف میگردد. تالاسمی در حالت خفیف احتیاجی به درمان ندارد اما در وضعیت جدی لازم است فرد به طور دائم خون دریافت کند. مبتلایان به تالاسمی با ورزش منظم و همچنین تغذیه سالم میتوانند عوارض این بیماری را کم کنند.
-کم خونی ناشی از کمبود ویتامین: سبب کم شدن گلبولهای قرمز سالم خون میشود. این اتفاق زمانی روی میدهد که ویتامینهای خاصی در خون کم شوند که شامل ویتامینهای فولات، ب12 و سی است. که با دریافت این ویتامینها بهصورت مکملها و رژیم غذایی قابل درمان است.
-لوسمی: که سرطان یاختههای خونی و یا در واقع سرطان گلبولهای سفید خون است. این گلبولها بخش بسیار مهم سیستم ایمنی بدن هستند که در مقابل باکتریها، ویروسها، قارچها و… از بدن دفاع میکنند. در این بیماری گلبولهای سفید مختل شده و حتی با سرعت تقسیم شده و در نتیجه یاختههای طبیعی را نابود میکنند.
کم خونی چیست؟
به کم شدن گلبولهای قرمز و همچنین پایین آمدن گنجایش منتقل کردن اکسیژن در بدن، کم خونی میگویند. این بیماری به همراه خستگی و بیحالی همراه است. البته کم خونی انواع گوناگونی دارد و هر یک به علت مشخصی بروز میکند که میتواند کوتاه مدت باشد یا بلند مدت و امکان دارد بیاهمیت یا جدی باشد. این بیماری که با نام آنمی نیز شناخته میشود ممکن است علائم یک بیماری جدیتر باشد بنابراین حتما درمورد شرایط خویش با پزشک مشورت نمایید. آنمی انواع مختلفی دارد، که به شرح زیر هستند:
-کم خونی آپلازی: در این نوع آنمی، با توقف ساخت سلولهای خونی در مغز استخوان روبرو هستیم که معمولا با علائمی چون خستگی بروز میکند. همچنین در این نوع فرد بیش از دیگران مبتلا به عفونت و خونریزیهای غیر قابل مهار میشود که ممکن است کم اهمیت و جدی باشد. این نوع کم خونی با دارو و یا تزریق خون و حتی در برخی موارد پیوند سلولهای بنیادی موسوم به پیوند مغز استخوان درمان میشوند.
-کم خونی فقر آهن: رایجترین نوع کم خونی است و علتش کمبود آهن در خون است. با فقدان آهن کافی، بدن قادر به ساخت گلبول قرمز مورد نیاز نمیشود و در نتیجه اکسیژن رسانی مختل میشود که با مصرف مکمل این ماده معدنی، میتوان بر این مشکل فائق آمد. از علائم این نوع کم خونی باید به خستگی و تنگی نفس اشاره نمود.
-کم خونی داسی: که با نام سیکل سل نیز شناخته میشود یک مشکل ارثی است. گلبولهای قرمز دایرهای شکل هستند و برای همین به آسانی در شریانها جریان مییابند. ولی در این بیماری شکل گلبولهای قرمز هلالی شکل است و به همین سبب، در عروق گیر میکنند و انسداد ایجاد میکنند. این نوع کم خونی لاعلاج است و فقط برای کم کردن دردهای ناشی از این عارضه داروهایی تجویز میشود.
-تالاسمی: یک مشکل ارثی است که نسبت به شرایط طبیعی بدن هموگلوبین اندکی دارد. این ماده یاری کننده گلبولهای قرمز خون است تا اکسیژن رسانی به کل بدن به درستی انجام شود. این نوع کم خونی سبب کم شدن مقدار خون و خستگی و ضعف میگردد. تالاسمی در حالت خفیف احتیاجی به درمان ندارد اما در وضعیت جدی لازم است فرد به طور دائم خون دریافت کند. مبتلایان به تالاسمی با ورزش منظم و همچنین تغذیه سالم میتوانند عوارض این بیماری را کم کنند.
-کم خونی ناشی از کمبود ویتامین: سبب کم شدن گلبولهای قرمز سالم خون میشود. این اتفاق زمانی روی میدهد که ویتامینهای خاصی در خون کم شوند که شامل ویتامینهای فولات، ب12 و سی است. که با دریافت این ویتامینها بهصورت مکملها و رژیم غذایی قابل درمان است.
-لوسمی: که سرطان یاختههای خونی و یا در واقع سرطان گلبولهای سفید خون است. این گلبولها بخش بسیار مهم سیستم ایمنی بدن هستند که در مقابل باکتریها، ویروسها، قارچها و… از بدن دفاع میکنند. در این بیماری گلبولهای سفید مختل شده و حتی با سرعت تقسیم شده و در نتیجه یاختههای طبیعی را نابود میکنند.
علائم کم خونی
علائم کم خونی به علت بروز این بیماری بستگی دارد که در برخی موارد ممکن است فرد هیچ نشانهای نداشته باشد و یا نشانههای کم و خفیفی را تجربه کند. در اوایل این بیماری فرد متوجه کم خونی خود نمیشود چون ممکن است بسیار خفیف باشد ولی به تدریج با بدتر شدن بیماری علائم نیز جدیتر میشود. در ادامه به برخی از این علائم اشاره میکنیم: ضعف و خستگی، بیخوابی و یا خوابآلودگی، مشکلات شناختی، زردی پوست و یا به اصطلاح رنگ پریدگی، بینظمی ضربان قلب، مشکل در تنفس، سرگیجه، حرکتهای غیر ارادی پا، پوست و موی خشک و آسیبپذیر، مشکلات ناخن، درد در ناحیه قفسه سینه، اضطراب، التهاب و احساس درد زبان و دهان، سردرد و احساس سردی در دستها و پاها.
روشهای تشخیص کم خونی
اولین اقدام برای تشخیص کم خونی با پیشینه خانوادگی و وضعیت فرد، مراجعه به پزشک و معاینه فیزیکی رخ میدهد. موارد ارثی آنمی مثل کم خونی داسی شکل به راحتی قابل تشخیص است. کار و یا زندگی در محیطی که با عاملهای سمی درگیر باشید، یکی دیگر از علل این بیماری است که با بررسی پزشک قابل شناسایی است. معمولا با تست خون ساده میشود به این بیماری پی برد. این تستها به عبارت زیر هستند:
-تست CBC که میزان هموگلوبین فرد را چک میکند و شمار و اندازهی گلبولهای قرمز را مشخص میکند. علاوه بر آن این آزمایش طبیعی بودن یا نبودن گلبولهای سفید و پلاکتها را نشان میدهد.
-شمار رتیکولوسیتها نوعی تست خون است که میزان گلبولهای قرمز نابالغ را میسنجد. پزشک با این آزمایش متوجه میشود که مغز استخوان به حد نیاز گلبول قرمز نو میسازد یا نه.
-میزان آهن سرم، مقدار کل آهنی که در خون فرد وجود دارد را میسنجد و ثابت میکند که علت کم خونی آهن است یا نه.
-گنجایش تمام اتصال آهن که به اختصار TIBC نامیده میشود. این آزمایش مقدار پروتئینی که معروف به ترانسفرین میباشد را نمایش میدهد. این پروتئین موظف است آهن را به کل بدن برساند. ولی اگر فقر آهن دلیل کم خونی باشد سطح TIBC بالا میرود.
-با آزمایش فریتین ذخایر آهن بدن فرد بررسی میشود.
-با تست ویتامین ب 12 مقدار آن سنجیده میشود.
-آزمایش اسیدفولیک کم و یا زیاد بودن آن را در خون مشخص میکند.
-آزمایش کومبس وجود اتوآنتیبادیهایی را که هدفشان نابودی گلبولهای قرمز است را نشان میدهد.
-تست خون در مدفوع با اعمال یک ماده شیمیایی بر روی مدفوع فرد انجام میشود تا وجود خون و نبود آن را نشان دهد. این امر در شرایطی چون زخم معده، سرطان روده بزرگ کولیت اولسراتیو رخ میدهد.
-آزمایشات مربوط به مغز استخوان برای اثبات درست عمل کردن مغز استخوان در راستای تولید گلبول قرمز انجام میشود. این نوع آزمایش برای تشخیص قطعی بیماران مشکوک به لوسمی، کم خونی آپلاستیک و یا مولتیپل میلوما پیشنهاد میشود.
درمان کم خونی
درمان این بیماری از طریق مصرف مکملها تا درمانهای فوری پزشکی وسعت دارد. حتی امکان دارد فرد با رژیم غذایی سالم مانع بروز کم خونی شود. آهن جهت درمان آنمی بسیار خوب است و همچنین برای ساخت هموگلوبین این ماده معدنی بسیار ضرورت دارد. آهن در مواد غذایی چون گوشت قرمز و جگر فراوان وجود دارد، عدس، کشمش و توفو نیز مقادیری آهن دارند که به راحتی جذب بدن نمیشود. برای جذب بهتر آهن از این مواد غذایی بهتر است همراهشان غذاهایی که حاوی ویتامین سی هستند استفاده کنید. لازم به ذکر است که غلات نیز آهن زیادی دارند. ویتامین B9 که معروف به اسید فولیک است به تقسیم گلبولهای قرمز خون کمک میکند.
نقد و بررسی
کم خونی چیست؟ به کم شدن گلبولهای قرمز و همچنین پایین آمدن گنجایش منتقل کردن اکسیژن در بدن، کم خونی میگویند. این بیماری به همراه خستگی و بیحالی همراه است. البته کم خونی انواع گوناگونی ...