روانشناسی صنعتی و سازمانی : تعریف ، تاریخچه ، مشاغل و مباحث روانشناسی صنعتی و سازمانی
می توان گفت : روانشناسی صنعتی و سازمانی چگونه رفتارهای محیط کار را توضیح می دهد
مقدمه
روانشناسی صنعتی و سازمانی شاخه ای از روانشناسی است که نظریه ها و اصول روانشناسی را در سازمان ها به کار می گیرد. این ترکیبی از روانشناسی صنعتی و روانشناسی سازمانی که اغلب به عنوان روانشناسی I-O (Industrial-organizational psychology) معروف است، بر درک عوامل بهره وری در محیط کار و مسائل مربوط به رفاه فیزیکی و روانی کارکنان تمرکز دارد.
روانشناسان صنعتی و سازمانی وظایف متنوعی از جمله مطالعه نگرش ها و رفتار کارگران، ارزیابی شرکت ها و انجام آموزش های رهبری را انجام می دهند. هدف اصلی این رشته بررسی و درک رفتار انسان در محیط کار است و می توان از آن در صنایع مختلف استفاده کرد.
روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
شما می توانید روانشناسی صنعتی – سازمانی را در دو جنبه اصلی در نظر بگیرید: روانشناسی صنعتی و روانشناسی سازمانی.
روانشناسی صنعتی
نقش اصلی جنبه صنعتی روانشناسی صنعتی-سازمانی این است که یاد بگیرد چگونه افراد را به بهترین نحو با نقش های شغلی خاص مطابقت دهد. این بخش از روانشناسی I-O گاهی اوقات به عنوان روانشناسی پرسنلی نیز شناخته می شود.
افرادی که در این زمینه کار می کنند ممکن است ویژگی های کارکنان را ارزیابی کنند، سپس این افراد را با مشاغلی که احتمالاً در آنها عملکرد خوبی دارند، مطابقت دهند. تمرکز اصلی دیگری که بر روی جنبه صنعتی روانشناسی I-O قرار می گیرد شامل آموزش کارکنان، توسعه استانداردهای عملکرد و اندازه گیری عملکرد شغلی است.
روانشناسی سازمانی
جنبه سازمانی روانشناسی I-O بیشتر بر درک چگونگی تأثیر سازمان ها بر رفتار فردی متمرکز است. ساختارهای سازمانی، هنجارهای اجتماعی، سبک های مدیریت و انتظارات نقش، همگی عواملی هستند که می توانند بر نحوه رفتار افراد در سازمان تأثیر بگذارند.
با درک چنین عواملی، روانشناسان I-O امیدوارند عملکرد و سلامت فردی را بهبود بخشند و در عین حال به کل سازمان سود برسانند.
در حالی که روانشناسی صنعتی و سازمانی یک زمینه کاربردی است، تحقیقات نظری پایه نیز ضروری است. روانشناسی I-O که ریشه در روانشناسی تجربی دارد، دارای تعدادی زیر حوزه های مختلف مانند تعامل انسان و کامپیوتر، روانشناسی پرسنل و عوامل انسانی است.
حوزه های موضوعی کلیدی در روانشناسی I-O
طبق کتاب موچینسکی، روانشناسی کاربردی در کار : مقدمهای بر روانشناسی صنعتی و سازمانی، اکثر روانشناسان صنعتی – سازمانی در یکی از شش حوزه اصلی کار میکنند:
انتخاب کارمند
این حوزه شامل توسعه ارزیابی های انتخاب کارکنان، مانند آزمون های غربالگری برای تعیین اینکه آیا متقاضیان شغل برای یک موقعیت خاص واجد شرایط هستند یا خیر.
ارگونومی
زمینه ارگونومی شامل طراحی رویه ها و تجهیزات طراحی شده برای به حداکثر رساندن عملکرد و به حداقل رساندن آسیب است.
توسعه سازمانی
روانشناسان I-O که در این زمینه کار می کنند، اغلب از طریق افزایش سود، طراحی مجدد محصولات و بهبود ساختار سازمانی به بهبود سازمان ها کمک می کنند.
مدیریت عملکرد
روانشناسان I-O که در این زمینه کار می کنند، ارزیابی ها و تکنیک هایی را برای تعیین اینکه آیا کارمندان وظایف خود را به درستی پیش می برند توسعه می دهند.
آموزش و توسعه
متخصصان در این زمینه اغلب تعیین می کنند که چه نوع مهارت هایی برای انجام مشاغل خاص و همچنین توسعه و ارزیابی برنامه های آموزشی کارکنان لازم است.
زندگی کاری
این حوزه بر بهبود رضایت کارکنان و به حداکثر رساندن بهره وری نیروی کار تمرکز دارد.
روانشناسان I-O در این زمینه ممکن است برای یافتن روشهایی تلاش کنند تا شغلها را پاداش دهنده تر کنند یا برنامه هایی طراحی کنند که کیفیت زندگی در محل کار را بهبود بخشد.
مباحث روانشناسی صنعتی – سازمانی
در اینجا برخی از موضوعات خاص که توسط متخصصان روانشناسی صنعتی و سازمانی مطرح می گردد ، را بیان می کنیم :
- انگیزه کارکنان: متخصصان در این زمینه ممکن است از اصول روانشناختی نیز برای کمک به حفظ انگیزه کارگران استفاده کنند.
- تست کارکنان: اصول و آزمون های روانشناختی اغلب توسط روانشناسان I-O برای کمک به کسب و کارها استفاده می شود تا کاندیداهایی را انتخاب کنند که برای نقش های شغلی خاص مناسبتر هستند.
- رهبری: روانشناسان I-O ممکن است برای کمک به رهبران در توسعه استراتژی های بهتر یا آموزش مدیران برای استفاده از مهارت های مختلف رهبری برای مدیریت موثرتر اعضای تیم کار کنند.
- طراحی محصول: برخی از روانشناسان I-O در توسعه محصولات مصرف کننده یا محل کار نقش دارند.
- تنوع در محل کار: در حوزه روانشناسی سازمانی، متخصصان در این زمینه ممکن است به کسب و کارها کمک کنند تا شیوه های استخدامی را توسعه دهند که تنوع بیشتری را تقویت می کند و همچنین کارکنان را در مورد تنوع و فرا گرفتن آموزش می دهد.
- عملکرد محل کار: روانشناسان I-O اغلب رفتارها را در محل کار مطالعه می کنند تا محیط ها و رویه هایی را طراحی کنند که عملکرد کارکنان را به حداکثر برساند.
افراد مهم در تاریخچه روانشناسی صنعتی و سازمانی
چندین چهره برجسته در زمینه روانشناسی I-O وجود داشته است، از جمله:
- فردریک دبلیو تیلور: تیلور یک مهندس مکانیک بود که کتابی تاثیرگذار در زمینه بهبود کارایی صنعتی منتشر کرد.
- هوگو مونستربرگ: مونستربرگ یک روانشناس کاربردی بود که یک متن اولیه در مورد چگونگی استفاده از روانشناسی برای اهداف صنعتی، شغلی و سازمانی نوشت. کار او تأثیر مهمی در توسعه اولیه این رشته داشت.
- جیمز مککین کتل: کتل یکی از طرفداران اولیه بررسی چگونگی تأثیر تفاوتهای فردی بر رفتار انسان بود.
- کرت لوین: لوین یک روانشناس کاربردی تأثیرگذار بود که تعدادی از سبک های رهبری را که افراد ممکن است به نمایش بگذارند توصیف کرد. کار او همچنین به جای در نظر گرفتن رفتار فردی، بر بررسی تمام نیروهایی که بر یک موقعیت تأثیر می گذارند متمرکز بود.
- رابرت یرکس: یرکس یک روانشناس بود که به خاطر کارش در زمینه تست هوش شهرت داشت. او تست های هوش آلفا و بتا را برای ارتش ایالات متحده ایجاد کرد که برای ارزیابی سربازان استخدام شده در طول جنگ جهانی اول استفاده می شد. از نمرات آزمونها برای تعیین قابلیتهای پاسخدهندگان، از جمله توانایی خدمت و پتانسیل رهبری استفاده شد.
مشاغل در روانشناسی I-O
علاقه به مشاغل روانشناسی صنعتی – سازمانی افزایش چشمگیری دارد.
اداره آمار کار ایالات متحده پیش بینی کرد که روانشناسی I-O یکی از مشاغل با رشد سریع است و دستمزدها بیش از 10 درصد در سال افزایش یافته است.
بر اساس آمار اشتغال از اداره آمار کار، متوسط دستمزد سالانه برای روانشناسان I-O تا ماه می 2016 109030 دلار بوده است. 10 درصد پایینی روانشناسان I-O حدود 51350 دلار و 10 درصد برتر به طور متوسط 184380 دلار درآمد داشتند و میانگین دستمزد سالانه 192150.2 دلار بود.
مانند سایر بخش های تخصصی، دستمزدها بسته به عوامل مختلفی از جمله موقعیت جغرافیایی، پیشینه تحصیلی، منطقه شغلی و سال ها تجربه در این بخش متفاوت است. افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا نیز حقوق سالانه بالاتری دارند.
به طور کلی، کسانی که در مناطق بزرگ شهری هستند، فرصت های شغلی بیشتری و همچنین دستمزدهای بالاتری خواهند یافت، اگرچه چنین مزایایی اغلب با هزینه زندگی بالاتر همراه است.
ایالت هایی که بیشترین روانشناسان I-O را به کار می گیرند عبارتند از: ویرجینیا، ماساچوست، پنسیلوانیا، میسوری و نیوجرسی. افراد حرفه ای که در ویرجینیا کار می کنند به طور متوسط 126220 دلار درآمد داشتند. در حالی که افراد شاغل در ماساچوست به طور متوسط 75660.2 دلار درآمد داشتند.
وزارت کار ایالات متحده گزارش می دهد که دستمزدها نیز بسته به صنعتی که روانشناسان صنعتی و سازمانی در آن استخدام می شوند، به طور شگفت انگیزی متفاوت است.
میانگین دستمزد سالانه برای صنایع مختلف به شرح زیر است:
- کالج ها، دانشگاه ها و مدارس حرفه ای: 703602 دلار
- خدمات مشاوره مدیریت، علمی و فنی: 95470 دلار
- خدمات تحقیق و توسعه علمی: 149780 دلار
- دولت ایالتی: 66600 دلار
چه کسی باید روانشناسی صنعتی و سازمانی بخواند؟
دانشجویانی که علاقه مند به اعمال اصول روانشناختی در محیط های واقعی هستند، باید روانشناسی صنعتی و سازمانی را در نظر بگیرند. اگر اشتیاق شدیدی به روانشناسی و همچنین موضوعات مرتبط مانند طراحی محصول، کامپیوتر، آمار و مهندسی دارید، ممکن است این رشته برای شما جالب باشد.
منابع :
- Muchinsky PM. Psychology Applied to Work, An Introduction to Industrial and Organizational Psychology. Thomson Wadsworth; 2006.
- Bureau of Labor Statistics. Industrial-Organizational Psychologists.Occupational Employment Statistics.