طبقه بندى داروهاى روانپزشكى
داروهاى مورد استفاده در روانپزشكى به منظور درمان اختلالات روانى psychotropic drug ( داروهاى سايكوتروپيك ) ناميده مى شوند ( دو اصطلاح ديگر كه مترادف با psychotropic drugs به كار مى روند عبارتند از psychoactive drugs و psychotherapeutic drugs . اين داروها معمولاً بر اساس اصلى ترين كاربرد ( application ) توصيف مى شوند ، براى مثال :
مشكلى كه در اين نوع طبقه بندى وجود دارد اين است كه ، در بسيارى موارد ، داروهاى مختلف كاربردهاى متعدد دارند . براى مثال داروهايى مثل SSRI ها هم ضدافسردگى و هم ضد اضطراب هستند ، يا SDA ها هم به صورت داروهاى ضد روان پريشى و هم به صورت داروهاى ضد مانيا ( تثبيت كننده ى خلق ) عمل مى كنند . داروهاى سايكوتروپيك بر اساس موارد زير نيز طبقه بندى شده اند :
يك مشكل ديگر اينجاست كه بسيارى از داروهايى كه براى درمان عارضه هاى پزشكى يا نورولوژيك به كار مى روند به طور مرتب و روتين براى درمان اختلالات روانى نيز به كار گرفته مى شوند . علاوه بر اين ، لغات و اصطلاحات تخصصى در ادبيات داروهاى سايكوتروپيك مى توانند سردرگم كننده باشند .
اولین داروهای روانپزشکی
اولين داروهاى به كار گرفته شده براى درمان اسكيزوفرنى ( آرامبخش ، مسكن ) ناميده مى شدند . با اختراع داروهاى جديد براى درمان اضطراب ، tranquilizer ها به دو گروه تقسيم شدند : major tranquilizers ( آرام بخش هاى اصلى يا ماژور ) و minor tranquilizers ( آرام بخش هاى فرعى يا مينور ) . آنتى دپرسانت ها ابتدا عبارت بودند از TAC ها ( آنتى دپرسانت هاى سه حلقه اى ) يا MAOI ها . در دهه ى ١٩٧٠ و ١٩٨٠ ، با ظهور داروهاى آنتى دپرسانت جديدتر ، نام جديدى براى آنها انتخاب شد :
• Second- generation antidepressants ( آنتى دپرسانت هاى نسل دوم ) ؛ و
• Third- generation antidepressants ( آنتى دپرسانت هاى نسل سوم ) .
در دهه هاى اخير داروهاى قديمى ترى كه براى درمان سايكوز به كار مى رفتند نام هاى ديگرى يافتند :
• Typical neuroleptics ( نورولپتيك هاى تيپيكال ) ؛
• Conventional neuroleptic ( نورولپتيك هاى متعارف ) ؛
• Traditional neuroleptics ( نورولپتيك هاى سنتى ) ، و
• Atypical neuroleptics ( نورولپتيك هاى آتيپيكال ) كه جديدترين گروه اين داروها هستند .
براى از بين بردن اين سردرگمى تا سر حد امكان ، در اين جا داروها براساس مكانيسم عملياتى مشترك يا براساس شباهت ساختارى آنها معرفى شده اند و هدف از اين كار سه چيز است : يكنواختى ، سهولت ارجاع ( رفرنس دادن ) ، و جامعيت .